Co za wstyd!
Co za wstyd! Nie sądziłem, iż prezydent Damian Bartyla doprowadzi miasto Bytom do takiej konfuzji. Regionalna Izba Obrachunkowa negatywnie zaopiniowała projekt budżetu Bytomia na rok 2017. Dotychczas pisząc na blogu o Bytomiu temat budżetu i rosnącego zadłużenia miasta traktowałem marginalnie. Nie tylko Bytom jest, bowiem zadłużonym miastem. Ważne jest to jak władze poszczególnych miast radzą sobie z obsługą zadłużenia. Jedne lepiej, drugie gorzej. Bytomski ratusz dotychczas radził sobie średnio, wspomagając się nieco, kreatywną księgowością. Było to jednak jeszcze w granicach zdrowego rozsądku i odbywało się, co warto zaznaczyć, za zgodą RIO.
Lektura uzasadnienia opinii negatywnej RIO wskazuje, że cierpliwość Izby się wyczerpała. Z opinii wynika niedwuznacznie, iż skład orzekający Izby zarzuca prezydentowi Bytomia próbę nieudolnego zatajenia rzeczywistego poziomu zadłużenia miasta. Zarzut jest sformułowany w eleganckich słowach, ale jego istota jest jednoznaczna. Nie ma mowy o pomyłce. Każdy, kto chociaż raz zetknął się z procedurą przygotowania projektu budżetu doskonale wie, iż nie ma możliwości przeoczenia poręczeń kredytowych dla Bytomskiego Przedsiębiorstwa Komunalnego na sumę ok. 22 mln zł. A więc celowe działanie? Po co? Aby można było uchwalić budżet miasta nie naruszając tzw. „kotwicy Rostowskiego” czyli zapisanego w ustawie o finansach publicznych skomplikowanego wzoru, według którego liczy się dopuszczalny poziom zadłużenia miasta. Jak można być aż takim głupcem? Jak można sądzić, iż urzędnicy RIO nie czytają dokumentów z Bytomia? Przecież fakt zatajenia ustalono w RIO na podstawie bytomskich sprawozdań kwartalnych. Jak można uważać, że zarządzanie miastem to kierowanie klubem piłkarskim – tej faktury nie zapłacimy, tutaj o czymś zapomnimy i na końcu nie będziemy odbierać telefonów? Przez 16 lat byłem bytomskim radny, przez 2 wiceprzewodniczącym Rady i przez 8 przewodniczącym i nigdy coś podobnego nawet przez myśl mi nie przeszło.
Konsekwencje? Możliwości są dwie a czasu już niewiele – budżet miasta trzeba uchwalić do 31 stycznia 2017 r.
Możliwość pierwsza. Bytomska Rada Miasta uchwala budżet w brzmieniu niezmienionym, zaproponowanym przez Prezydenta Bartylę. Co prawda RIO wyraża tylko opinię, ale w tym wypadku jest ona w praktyce wiążąca, bo uchwalenie takiego budżetu narusza art. 243 ustawy o finansach publicznych. Taka uchwała budżetowa będzie uchylona przez organ nadzoru i nie da się jej obronić przed sądem administracyjnym. To otwiera drogę do zastosowania przez premiera art. 97 ustawy o samorządzie gminnym i zawieszenia władz miasta, czyli prezydenta miasta i Rady Miasta oraz wprowadzenie do Bytomia komisarza rządowego. Nie, jak dotychczas w Bytomiu bywało, Osoby Pełniącej Funkcję Organów Gminy z pełnią praw prezydenta miasta i Rady, to będzie pełnokrwisty Komisarz, którego zadaniem będzie ustabilizowanie finansów miasta. Nie będzie przedterminowych wyborów. Komisarz będzie urzędował do wyborów w 2018 r. Zamrożone zostaną wydatki, nie będzie żadnych nowych inwestycji i raczej będą zwalniać niż zatrudniać.
Możliwość druga. Prezydent Bartyla koryguje budżet a dokładniej ogranicza wydatki. W skali budżetu miasta być może będzie to niewiele, ale trzeba pamiętać, że nie wolno ruszyć wydatków sztywnych (wynagrodzenia, edukacja, kultura, pomoc społeczna itp.) i tu się robi problem. Druga możliwość oznacza także pewną drobnostkę. Otóż prezydenta Bartyla będzie musiał się przyznać, iż od dwóch lat oszukiwał mieszkańców Bytomia wmawiając im, iż wszystko jest w porządku. Ale budżet miasta uchwalony będzie legalnie.
Co prawda z ratusza dochodzą nieśmiałe sugestie, że będą zmieniać metodę kredytowania w BPK, co zmniejszy poręczenia, ale jeśli dotychczas do tego niedoszło to w taki rozwój wypadków śmiem wątpić. Z kronikarskiego obowiązku trzeba to jednak przyznać.
W piątek 16 grudnia 2016 r. odbędzie się w Bytomiu miejska wigilia. Prezydent Bartyla będzie rozdawał na ulicy Dworcowej darmowy barszczyk czerwony i życzył wszystkim Wesołych Świąt. Jeśli tam przyjdziecie to pamiętajcie, że i życzenia i czerwony barszczyk będą zdecydowanie na kredyt.